Ooststellingwerf start als eerste Friese gemeente met DemenTalent

22 maart 2023

Als eerste Gemeente in Friesland start Ooststellingwerf met DemenTalent. In Ooststellingwerf wonen ruim 25.000 inwoners, waaronder ruim 500 met dementie. Het streven is dat over twee jaar 50 inwoners met dementie vrijwilliger in de samenleving zijn. 

ZuidOostZorg/Sunenz heeft rond DemenTalent een voorstel voor de komende twee jaar met bijbehorende subsidieaanvraag bij de gemeente ingediend. Hierin is veel aandacht voor samenwerking met veel relevante maatschappelijke organisaties en personen. Ze helpen mensen met dementie ook bij het vinden van hun talenten en brengen vervolgens een match aan met vrijwilligerswerk. De Gemeente heeft ingestemd met dit projectplan en bijbehorende subsidieaanvraag.

Wethouder Esther Verhagen is erg blij met deze mijlpaal. “Mensen met dementie staan nu te vaak aan de kant. Er wordt teveel gekeken naar hun tekortkomingen en juist te weinig naar hun talenten en mogelijkheden.” “Tussen 2015 en 2019 is door het Amsterdam UMC wetenschappelijk onderzoek gedaan naar DemenTalent. Belangrijkste conclusies waren dat mensen met dementie minder neuropsychiatrische symptomen ervaren (zoals angst, apathie, depressie, agitatie) en mantelzorgers zich minder emotioneel belast voelden. We zijn ons ervan bewust dat DemenTalent niet voor alle mensen met dementie geschikt is. Daarom het streven dat 10% van hen vrijwilliger wordt,” aldus Verhagen. Het is in het land ook gebleken dat het voor veel organisaties een mooie aanvulling is. Veel organisaties kampen met een vrijwilligerstekort. Kortom een win-win situatie is.

Lees nieuwsbericht over Start DemenTalent op gemeentelijke website

De start van DemenTalent past in een bredere intensivering van de ondersteuning van mensen met dementie en hun sociale netwerken, als onderdeel van de gemeentelijke Doe-agende 'Gezond en Gelukkig Ouder worden'. De gemeente verstrekt nu al veel individuele voorzieningen, regelt en financiert diverse plekken met dagbesteding, is betrokken bij vele 'inloop-activiteiten' in dorps- en buurthuizen en financiert het Alzheimercafé. Ook kent de gemeente binnen het gebiedsteam al enkele jaren een consulent mantelzorg die bij veel families waar dementie een rol speelt ondersteuning biedt, vaak in samenspraak met casemanagers dementie.  

Toch vindt de Gemeente een intensivering van de aanpak noodzakelijk. Deze intensivering kent de volgende bouwstenen:
1. Voorlichting: Er komt een website over dementie in Ooststellingwerf en een hoofdstuk over dementie in de gemeentelijke mantelzorggids.
2. Faciliteren mantelzorg: De gemeente ontwikkelt samen met de betrokken inwoners een training voor mantelzorgers van mensen met dementie. Trainers komen ook uit de gemeente zelf. Daarnaast worden ervaren (ex-)mantelzorgers opgeleid tot coach van beginnende mantelzorgers.
3. Toegankelijk maken moderne hulpmiddelen: Er is in de gemeente al een Slim-O-Theek geopend, waar enkele hulpmiddelen kunnen worden gezien, geleend en aangeschaft. Dit wordt uitgebreid, wellicht met een bus met de belangrijkste hulpmiddelen (die rondrijdt door de gemeente). Ook op de nieuwe website is veel aandacht voor hulpmiddelen.
4. Meedoen met dementie. In 2023 wordt gestart met DemenTalent. Meerdere kleinschalige projecten, waaraan in totaal 50 mensen met dementie gaan meedoen. Dit gaat zowel over mensen die thuis wonen, als mensen die al in een woonzorgcentrum/verpleeghuis wonen. ZuidOostZorg/Sunenz wordt de kartrekkende organisatie. Naast DemenTalent wordt er ook gewerkt aan meer verbinding tussen de 7 woonzorgcentra/verpleeghuizen, omwonenden en relevante verenigingen. Meer inloopvoorzieningen worden gerealiseerd in samenhang met lokale verenigingen en dagbestedingslocaties.
5. Bewegen en voeding. Bewegen wordt veel meer gericht gestimuleerd.  Samen eten en koken wordt gestimuleerd. 
6. Beeldvorming. De beeldvorming over dementie is te somber. Mede daardoor wordt mensen met dementie teveel uit handen genomen. Er is een lied gemaakt door studenten die onderzoek deden naar de beeldvorming. In de gemeente wordt niet gewerkt met vignetten op plekken waar trainingen 'Samen-dementievriendelijk' zijn verzorgd; verwacht wordt dat dit juist leidt tot stigmatisering.

Deze inspanningen zijn besproken in de Gemeenteraad, die enthousiast was. De ideeën voor deze inspanningen komen in belangrijke mate van inwoners zelf. Op een druk bezochte avond op 27 september j.l. in de raadszaal waren 80 inwoners die zelf of in hun omgeving te maken hebben met dementie. 25 van hen hebben zich opgegeven om bij te dragen aan realisatie van deze inspanningen!

Ook is afgesproken dat er een speciale Stichting 'Ooststellingwerf Dementie-inclusief!' wordt opgericht. Het Stichtingsbestuur gaat bestaan uit gemotiveerde en betrokken inwoners. Deze Stichting wordt 'eigenaar' en uitvoerder van o.a. de website en de trainingen voor mantelzorgers. Ook vervult deze Stichting de rol van verbinder tussen relevante organisaties en van adviseur van de Gemeente.  

Download gemeentelijke notitie over deze inspanningen

Download de tekst van het lied ´Dement, niet incompetent´

(De tekst van het lied bevat een link om het lied via YouTube te beluisteren)